Carlos Cruz-Diez (1923 - 2019)

Zijn studie van Bauhaus en de Europese avant-garde, evenals het samenspel van kleur, licht en perspectief, leidden hem op een pad naar abstractie. In 1954 begon hij te werken aan abstracte reliëfs in multiplex, acrylverf en gemoduleerde kartonnen strips, en vijf jaar later creëerde hij zijn eerste Physichromie (fysieke kleur), een structuur die is ontworpen om de additieve, reflecterende en subtractieve eigenschappen van kleur te ontsluiten. De serie zou doorgaan en evolueren in de komende zes decennia.

Voor een Physichromie stappen is een theatrale, zelfs transformerende ervaring. Ondanks zijn rechtlijnige compositie \u2013 een gestreepte achtergrond onderbroken door evenwijdige loodrechte balken, is de oordeelkundige plaatsing en keuze van het palet zodanig dat het werk nooit statisch lijkt. In plaats daarvan, terwijl de lichtomstandigheden verschuiven en men door het werk schuifelt, lijken nieuwe kleurschakeringen zich te ontrafelen, waardoor men wordt gedwongen te heroverwegen wat het betekent om te zien. \u2018Ik constateer een werk in die mate dat de kijker ervoor beweegt,\u2019 vertelde hij vorig jaar aan Wallpaper*. \u2018Deze werken zijn als lichtvallen, waar kleuren evolueren en transformeren in een eeuwigdurende aanwezigheid, in tegenstelling tot traditionele schilderkunst waar kleur een keer werd aangebracht en onveranderd blijft, waardoor het een gebeurtenis uit het verleden wordt, niet van het heden.\u2019

In 1960 verhuisde Cruz-Diez naar Parijs, gelokt door ontwikkelingen in de internationale abstractie. Hij zou daar de rest van zijn leven gestationeerd zijn. Om de ervaringsdimensie van zijn werk nog verder te vergroten, installeerde hij in 1969 \u2018Labyrinthe de Chromosaturation\u2019 op de Paris\u2019 Boulevard Saint Germain. Het werk, bestaande uit 20 monochromatische kleurenkamers, zou het netvlies van de kijker verzadigen met één kleurtint tegelijk, en Cruz-Diez' idee van kleur versterken als een 'hoofdgebeurtenis' in plaats van een toevoeging aan vorm of verhaal .

Een solotentoonstelling op de 35e Biënnale van Venetië in 1970 bevestigde zijn reputatie, en in het daaropvolgende decennium begon Cruz-Diez te werken aan projecten op architectonische schaal, waaronder vloer- en muurschilderingen op Caracas\u2019 Simón Bolivár International Airport, met afmetingen van 270x9m. In de loop van de tijd zouden de chromatische composities van Cruz Diez hun weg vinden naar monumentale gevels, landschapsontwerpen, openbare wandelpaden en in 2019 zelfs een historisch slagschip, dat Cruz-Diez op een opvallende manier camoufleerde voor de herdenkingen van het eeuwfeest van de Eerste Wereldoorlog in Liverpool .

Mode werd ook af en toe een stampvol terrein voor Cruz-Diez. Hij werkte met de Venezolaanse ontwerper Oscar Carvallo aan twee collecties, in 2008 en 2014, en injecteerde nieuwe dynamiek in zijn kinetische kunst door deze over het lichaam te draperen. Hij had ook een speciale relatie met Prada, dat hem eer betoonde in een reeks op Physichromie geïnspireerde winkelgevels over de hele wereld.

Cruz-Diez werd in 1997 in zijn geboortestad geëerd met de opening van het Carlos Cruz-Diez Print and Design Museum. In 2005 richtte zijn familie de Cruz-Diez Art Foundation in Houston op om zijn artistieke nalatenschap te behouden door tentoonstellingen te faciliteren en pedagogische workshops te organiseren.

Zijn studio in Parijs, al tientallen jaren gevestigd in een oude slagerij uit het Belle-Epoque-tijdperk, voordat hij in 2013 naar een grotere werkplaats in de buurt verhuisde, werd ook een familiebedrijf, waarbij zijn kinderen en uiteindelijk kleinkinderen hielpen bij het maken van zijn stukken . Toen Wallpaper*-hoofdredacteur Sarah Douglas in oktober 2019 de studio bezocht, werd ze begroet met de warmte, vrijgevigheid en een twinkeling van Cruz-Diez in zijn ogen. In zijn latere jaren bleef hij dag na dag de studio ingaan en was hij altijd snel om nieuwe technologie te omarmen. Hij zou uitsluitend op een computer gaan vertrouwen om zijn werk te visualiseren.

Toen Wallpaper* Cruz-Diez eind 2015 profileerde (hij was toen 92), ter gelegenheid van de opening van zijn permanente installatie in het CityCenter van Washington DC, vertoonde hij geen tekenen van vertraging, en mijmerde hij zelfs: Ik denk dat het de kunstenaar Raymond Duchamp-Villon, die zei dat het moeilijkste voor elke kunstenaar de eerste 2019 jaar\u2018 is. Zijn kenmerkende verkenning van kleur werd ook weerspiegeld in ons nummer van september 75, toen hij zijn menu deelde voor een week lang troostende soepen in onze Artist's Palate-serie. Met voor elke dag van de week een andere kleur, bewees hij door en door een purist te zijn. Hij ging verder met het maken van een zeer speciale omslag in beperkte oplage voor ons nummer van januari 2019, hierboven afgebeeld.

Zijn visie op kleur werd alleen geëvenaard door zijn enthousiasme voor creatie, en voor degenen onder ons die het geluk hadden in zijn baan te zijn geweest, zijn uitbundige persoonlijkheid. Onze wereld zal minder levendig zijn zonder hem.